بررسی انسان شناختی فضای میانی در مسکن سنتی و معاصر شهر شیراز

Authors

علی رضا عینی فر

دانشکده معماری دانشگاه تهران حسین ذبیحی

دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات تهران مژگان ساسانی

دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران

abstract

مسکن از جمله ابتدایی ترین و بااهمیت ترین نیازهای انسان است که می بایست مأمنی برای آرامش و آسایش ساکنین، فراتر از صرفاً یک سرپناه فراهم آورد. امروزه در ایران نگرش کمی نسبت به این امر مهم، سبب ایجاد بناهایی بدون طرح و برنامه ریزی و فاقد اصول لازم طراحی سکونتگاه هایی با کیفیت مطلوب و پاسخگو به ابعاد معنوی وجود انسان شده است. از جمله مواردی که در ساخت خانه های معاصر، مورد بی توجهی واقع شده، نقش و جایگاه فضای میانی در نواحی مسکونی است. از آنجا که خانه تصویرگر اصلی عرصه خصوصی انسان ها و در تقابل با آن، محیط عمومی فضایی متعلق به همگان است، ضرورت وجود فضای میانی به عنوان مرز میان محیط خصوصی و عمومی و در نقش پیونددهنده محیط درون و بیرون خانه آشکار می شود. در این پژوهش در ابتدا به تحقیق پیرامون فضای میانی پرداخته و در ادامه با مقایسه نقش آن در مسکن سنتی و معاصر ایران به پیامدهای حذف این فضا بر روی زندگی انسان ها اشاره شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که در معماری خانه های سنتی ایران، به واسطه تعریف صحیح فضای میانی پیوستگی فضایی میان بیرون و درون شکل گرفته است. در خانه های معاصر این فضا تعریف مشخصی نداشته و اهمیت فضایی، معنایی و کارکردی آن نادیده گرفته شده است. این رویداد منجر به از بین رفتن عوامل انسانی -محیطی همچون امنیت، حس قلمرو، حس تعلق و رضایت ساکنین و همچنین کاهش تعامل اجتماعی میان همسایگان و ایجاد ناهنجاری های اجتماعی در اکثر محیط های مسکونی معاصر شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی انسان‌شناختی فضای میانی در مسکن سنتی و معاصر شهر شیراز

مسکن از جمله ابتدایی‌ترین و بااهمیت‌ترین نیازهای انسان است که می‌بایست مأمنی برای آرامش و آسایش ساکنین، فراتر از صرفاً یک سرپناه فراهم آورد. امروزه در ایران نگرش کمی نسبت به این امر مهم، سبب ایجاد بناهایی بدون طرح و برنامه‌ریزی و فاقد اصول لازم طراحی سکونتگاه‌هایی با کیفیت مطلوب و پاسخگو به ابعاد معنوی وجود انسان شده است. از جمله مواردی که در ساخت خانه‌های معاصر، مورد بی‌توجهی واقع شده، نقش و جا...

full text

بررسی تطبیقی ابعاد حریم در مسکن سنتی و معاصر با استفاده از مدل تحلیلی BDSR

یکی از مهم ترین ابعاد طراحی فضاهای درونی، میزان پیش بینی حریم در آنهاست. حریم در لغت به معنی پیرامون، گرداگرد خانه، مکانی که حمایت و دفاع از آن واجب باشد، است. حریم ایجاد مرز می کند ولی فقط داشتن جدایی نیست. در حقیقت حریم هاله ای به وجود می آورد و مانع از تجاوز دیگران می شود. برای درک حریم فضایی در مسکن می توان از مدل BDSR استفاده کرد. این مدل حریم فضایی را بر اساس چهار تعریف مانع، فاصله، مرتبه...

full text

مطالعه مردم شناختی گوت: مسکن سنتی عشایر سنگسری در ییلاق

هدف این مقاله علاوه بر توصیف ویژگی‌های مادی، فنی و ساختاری سیاه‌چادر سنگسری، تحلیل فرهنگی و زیست‌محیطی فضاهای مختلف آن نیز می‌باشد که بر اساس یک مطالعه کیفی میدانی با رویکرد مردم‌نگاری در اقامتگاه‌های ییلاقی در نه طایفه از عشایر کوچنده و دامدار سنگسری که هنوز به شیوه سنتی زندگی می‌کنند نوشته‌شده است. در گرداوری داده‌ها علاوه بر اسناد از فنون مختلف مردم‌نگاری شامل حضور سه‌ماهه در میدان، مشاهده، ...

full text

بررسی و تحلیل فضای پارک و سبز شهری شهر شیراز

مهمترین اثرات فضای سبز در شهرها، کارکردهای زیست محیطی آنها می باشد که شهرها را به عنوان محیط زیست جامعه انسانی معنادار کرده است. از این رو فضای سبز باید از نظر کمی و کیفی متناسب با حجم فیزیکی شهر (ساختمان ها، خیابان ها و جاده ها) و نیازهای جامعه (از لحاظ روانی، گذران اوقات فراغت و نیازهای بهداشتی) ساخته شود، تا بتواند به عنوان فضای سبزی فعال، بازدهی زیست محیطی و مستمری داشته باشد.روش پژوهش توصی...

full text

ارزیابی تحول زبان الگو در معماری مسکن بررسی موردی: خانه های دوره قاجار و مسکن معاصر در شهر زنجان

تنوع و تکثر الگو‌های سکونت معاصر و غفلت از الگوهای بومی، بازخوانی زبان‌الگوی خانه‌ ایرانی و همسازی آن با انگیزه‌ها و نیازهای ساکنان را ضروری ساخته است. هدف این پژوهش بررسی تطبیقی تنش‌های رفتاری-مکانی در گونه‌های مسکن و رفع آنها از طریق بازنگری در سازمان فضایی و الگوهای مکان-رفتار است. پس از تعریف زبان‌الگو و عناصر ساختاری-معنایی آن، 20 نمونه از خانه‌های سنتی دوره قاجار و 20 نمونه از خانه‌های وی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های انسان شناسی ایران

جلد ۵، شماره ۱، صفحات ۷-۲۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023